Ustawka z wężem #3 | if, for i while
📂 Python
Instrukcja warunkowa w Pythonie działa na podobnej zasadzie jak w większości języków programowania. Umożliwia sprawdzenie warunku logicznego, a w zależności od jego wartości wykonanie odpowiednich instrukcji.
Składnia instrukcji warunkowej wygląda następująco:
if <warunek>:
<instrukacja 1>
elif <warunek 2>:
<instrukcja 2>
else:
<instrukcja 3>
W kodzie powyżej, jeśli warunek po if jest prawdziwy, zostanie wykonana instrukcja . Jeśli warunek jest fałszywy, sprawdzany jest kolejny warunek w elif, a jeśli żaden z warunków nie jest prawdziwy, wykonana zostanie instrukcja po słowie kluczowym else.
Przykład:
x = 3
if x < 0:
print("poniżej 0")
elif 0 <= x < 5:
print("między 0 a 5")
else:
print("powyżej 5")
W wyniku tego kodu zostanie wyświetlona wiadomość: między 0 a 5.
Instrukcja warunkowa musi zawierać przynajmniej część if. Można również dodać dowolną liczbę sekcji elif oraz opcjonalnie jedną sekcję else, która znajduje się na końcu.
Instrukcja iteracyjna for
Iteracja pozwala na wielokrotne wykonywanie tej samej operacji. W Pythonie używamy pętli for, aby iterować po kolekcjach lub generatorach.
Składnia pętli for wygląda następująco:
for <zmienna> in <kolekcja>:
<instrukcja>
Kolekcja może być dowolnego typu, np. lista, krotka, zbiór. Istnieją także wbudowane generatory, takie jak range(), który generuje ciąg liczb całkowitych. Pętla wykonuje instrukcję dla każdej wartości w kolekcji.
Przykłady:
kolory = ("czerwony", "niebieski")
for kolor in kolory:
print(kolor)
liczby = [1, 3, 5, 7, 11, 13]
for liczba in liczby:
print(liczba)
Do tworzenia sekwencji, których elementy należą do ciągu arytmetycznego, używamy funkcji range().
Przykłady działania funkcji range():
range(n)- tworzy sekwencję od 0 do n-1range(m, n)- tworzy sekwencję od m do n-1range(m, n, k)- tworzy sekwencję z krokiem k, np.range(1, 10, 2)tworzy[1, 3, 5, 7, 9]range(3, 0, -1)- tworzy sekwencję[3, 2, 1]
Przykład użycia range w pętli:
for i in range(10):
print(i, i**2)
Pętle zagnieżdżone
Jeśli potrzebujemy pętli, która będzie wykonywała operacje wielokrotnie w pętli, możemy używać pętli zagnieżdżonych. Przykładem może być generowanie tabliczki mnożenia.
for i in range(1, 11):
for j in range(1, 11):
print(f"{i} x {j} = {i*j}")
Instrukcja iteracyjna while
W Pythonie możemy używać pętli while do wykonywania operacji dopóki warunek jest spełniony. Pętla while jest używana, gdy liczba iteracji nie jest znana z góry.
Składnia pętli while wygląda następująco:
while <warunek>:
<instrukcja 1>
else:
<instrukcja else>
Po zakończeniu pętli while wykonuje się opcjonalny blok else, chyba że pętla została przerwana przez instrukcję break.
Przykład pętli while, która oblicza sumę kwadratów liczb naturalnych do momentu, gdy suma ta przekroczy 100:
suma = 0
i = 1
while suma <= 100:
suma += i**2
i += 1
print(f"Suma kwadratów do {i-1} wynosi: {suma}")
Instrukcje break i continue
Instrukcja break służy do przerwania pętli, natomiast continue pomija resztę kodu w bieżącej iteracji i przechodzi do kolejnej.
Przykład użycia break:
for i in range(10):
if i == 5:
break
print(i)
Przykład użycia continue:
for i in range(10):
if i == 5:
continue
print(i)
Instrukcja pusta pass
Instrukcja pass jest używana, gdy składnia wymaga jakiejś instrukcji, ale nie chcemy, aby cokolwiek się działo. Jest to rodzaj „miejsca na później” – może być używana w funkcjach, klasach lub pętlach, które są jeszcze do zaimplementowania.
if x < 0:
pass
else:
print("x jest większe lub równe 0")